METAL PLAKADA KABARTMA , ÇÖKERTME  (98109 defa okundu)

Altay Tüzüner

  • Üye
  • *
  • İleti: 24
Ynt: METAL PLAKADA KABARTMA , ÇÖKERTME
« Yanıtla #15 : 07 Şubat 2011, 13:57:00 »
Asırlar boyunca bizde de  en cok kullanılan ve tercih edilen  kullanılan  metal tezyin sanatı belki farklı bir Osmanlıca adı vardı fakat biz bilmiyoruz  bu günkü bütün dünyada bilinen adı  ile Koftgari idi.Tombak lama cok farklı bir gayeye  hizmet eder dolayısı ile tombak hiç bir şekilde Koftgariye ikame değildir.Kakma işi ise bu gün dahi yaygın bir şekilde kullanım alanı olan ve hayli ustası olan farklı bir tezyin şekli ki bahsettiğiniz  zift üzerinde çalışma ( çökertma / kabartma ) yaygın olarak( kesici aletleri konuşuyoruz)
kınların ,balçakların süslemesinde kullanılmakta.Bir kılıç veya bir bıçağı zift üzerine yatırarak hiç bir şey
elde edemeyiz.Geriye kalıyor Metal üzerine farklı metal kakma.Bizde  de cok kulllanılmasına karşılık ilk tercih değildi ,nedeni pahalı oluşu idi.Koftgarinin bu kadar yaygın kullanımının en büyük sebebi nisbeten ucuz oluşu ve estetik olarak da çok esnek oluşu ,çok farklı kullanım imkanı sunması idi.Koftgaride  amaç mümkün olan en az mikdarda kıymetli tel(altın,gümüş gibi) kullanımı ile mümkün olan en fazla satıhı kaplamaktır.Metal kakmadaki kıymetli tel sarfiyatı eş değer bir motif te Koftgariden 4 -5 kat daha fazladır.
En son Asit indirerek ve düz kesme usulü  ile ortaya çıkmış tezyin yöntemleri de var.
Doğru  kaynağa ulaşalım demişsiniz açıkçası , bu beyanı biraz açmanız gerekmekte ,size ulaşan bilgilerin yanlış kaynak tan mı geldiğini düşünüyorsunuz.

Eylem Cengiz

  • Üye
  • *
  • İleti: 486
    • Eylem Cengiz - Günlüğüm
Ynt: METAL PLAKADA KABARTMA , ÇÖKERTME
« Yanıtla #16 : 07 Şubat 2011, 14:54:17 »
Altay Bey, tombak'ın malgama/amalgam ile altın kaplanmaya en elverişli olan özel bir alaşım olduğunu biliyor aksine bir iddiada bulunmuyorum.  :)

Zift ve kurşunu ise zaten Bekir Bey'in çalışmaları için önermekteyim. İsterse düz zeminler için bir kurşun plaka üzerinde çalışır, isterse parçaların baştan paylı bırakabileceği eteklerini kıvırıp yahut paarçayı çamurla çevreleyip kurşun dökebilir. Malumunuz, bakırcıların çok iyi bildiği yöntemlerdir bunlar. O nedenle Beyazıt taraflarındaki ustaların bir çayını içip benzer konularda alın teri döken ustalar ile vakit geçirerek çok kıymetlki bilgiler elde edebilir.

Bir kılıcı zift üzerine yatırmayacak kadar çelik ile haşır neşir olduğumu biliyorsunuz. Ben de bu mesajları atan başta siz olmak üzere ustaların kaynakların içeriğinin hatalı olduğunu iddia etmiyor, sadece bahsi geçen problemlerin çözümü için asıl adresleri işaret etmek istiyorum.

Örneğin bir çok konuyu kapsaması ve bir ustanın kitabı olması açısından Hasan Tuluk'un Milli Eğitim'den çıkmış olan kitabını temin etmek, Yine dediğim gibi Beyazıttaki Bakırcılara uğramak faydalı olabilecektir.


Eylem Cengiz

"Dünyanın sorunu, akıllılar hep kuşku içindeyken aptalların küstahça kendilerinden emin olmalarıdır." Bertrand Russel

Altay Tüzüner

  • Üye
  • *
  • İleti: 24
Ynt: METAL PLAKADA KABARTMA , ÇÖKERTME
« Yanıtla #17 : 07 Şubat 2011, 16:09:32 »
Konumuz Koftgari idi o yüzden çok kısa bir açıklama yapmak zorunda kaldım.Kusura bakmayın sizin bilgi ve yeteneklerinizi asla sorgulamadım ,forumda yazmış olduğunuz değerli tecrübe ve bilgilerinizi her zaman takdirle karşılamaktayım.Fakat artık öyle bir gün geldiki zamanı geri getiremiyeceğimize göre
 tüm bildiklerimizi müsbet ilime çevirerek bizden sonra gelelecek nesillere anlaşılır yazılı bilgiler bırakalım.Belki kendi ihtisas alanımızda kitap yazarak.Bakırcılara gelince 1960 lı yıllarda oralarda çok zaman harcadım,çok değerli ustalar tanıdım ne yazık ki bu sanat ta paslanmaz çelik,aliminyum  sayesinde ölmek üzere ayrıca onların çalışma tarzı daha çok zırh ,kın vs yapımına daha uygun.
Bizdeki şu anda en büyük eksiklik  koftgari veya kakma  tezyin uygulaması .Yeni modern Ateşli silahlarda kakma icraat ı yapan epey usta var fakat işçilik ücretleri çok pahalı kesici aletlere uygulanamaz.
selam ve sevgilerimle

Eylem Cengiz

  • Üye
  • *
  • İleti: 486
    • Eylem Cengiz - Günlüğüm
Ynt: METAL PLAKADA KABARTMA , ÇÖKERTME
« Yanıtla #18 : 07 Şubat 2011, 17:20:47 »
Altay Bey, haddim olmayarak, size karşı olan ve son mertebesinde diyebileceğim saygım yazımınızdaki zerafetten sonra daha perçinlendi demek isterim.

Ben şu anda geçenlerde ürettiğim dımışki yumurtasını inceliyorum da şu anki su verilmemiş haliyle HSS kalem ile çizilemeyecek durumda. O nedenle ilerde o günü görür de bunun bir şekle büründüğünü gördüğümde bunu nasıl işlerim diye düşünüyorum ve aklım pek almıyor.

Ateşli silahların iyice menevişlenmiş MKE çeliğinden, 4140 çeliğinden olan namlularını, özellikle de tüfeklerin kasasını işlemeyi aklım alıyor. Zaten çocukluğum Üzümlü'de tüfeklere tığ işi yapan ustaların arasında geçtiğinden biraz ciğerci izlemiş kedi vasfı edinmişliğim var, tabi ötesi yok.

O bakımdan kılıç namlusunun tezyinatı hususunda yakında eteklerine varmayı umduğumuz engelleri tasavvur edebiliyorum ancak bu engelleri aşabilmek için ise ancak "kısmet" diyebiliyorum. İnşallah elden gelir de aşarız.
Eylem Cengiz

"Dünyanın sorunu, akıllılar hep kuşku içindeyken aptalların küstahça kendilerinden emin olmalarıdır." Bertrand Russel

Sancar Özer

  • Üye
  • *
  • İleti: 825
Ynt: METAL PLAKADA KABARTMA , ÇÖKERTME
« Yanıtla #19 : 07 Şubat 2011, 17:54:57 »
Eylem (altın)tel kakma da kullanılmakla beraber biz okulda bunu koftgari veya dersteki hocanın telaffuzuna göre koftkari veya kuftekari olarak gördük. Literatürde ve Osmanlıdaki adı da budur. Kaplama, yaldızlama, tombak, savatlama ise koftgariden farklı, ayrı ayrı tekniklerin adları. ;)

DÜZELTME: Ben mesaj atarken o arada Eylem ve Altay beyin nefis hasbihali ile konu ilerlemiş o yüzden benim mesaj manasız kaçmış olabilir. Yanlış anlaşılma olmasın diyerek belirtirim ;)

« Son Düzenleme: 07 Şubat 2011, 18:15:27 Gönderen: Sancar Özer »
"Hoşça bak zatına ki zübde-i alemsin sen
 Merdüm-i dide-i ekvan olan ademsin sen "

Şeyh Galip

Bekir Çankırı

  • Üye
  • *
  • İleti: 503
    • Metal El Sanatları facebook :Bekir çankırı
Ynt: METAL PLAKADA KABARTMA , ÇÖKERTME
« Yanıtla #20 : 07 Şubat 2011, 18:10:43 »
Konuyu    geldiği noktada çok daha iyi  anlatabileceğini sandığım  güzel bir  örnek   :  Namluda  koftgari  , kında da  gümüş  plakada  kabartma , çökertme uygulaması.


« Son Düzenleme: 07 Şubat 2011, 18:13:27 Gönderen: Bekir Çankırı »
"Kendimi kendim yetirdim, kendim ettim kendimi... 
Kendime kendim gerekse; bula, kendim kendimi..."                          
PİRİ REİS

http://bekircankiri.blogspot.com/

Mergup Özkan

  • Üye
  • *
  • İleti: 452
Ynt: METAL PLAKADA KABARTMA , ÇÖKERTME
« Yanıtla #21 : 07 Şubat 2011, 19:44:19 »
Siz hepinizden tesekürü borc bilirim...

Buraya Üye oldugum zamanlar (herhalde Eylül 2009 olucak) birakin Koftgari ve bunun gibi konular, acaba
Yatagan varmi, var ise kim yapiyordur diye konusuyorduk, yanlis hatirlamiyorsam....

Cok sükür bize bugünleri gösteren Cenab-i Hakka ki bakin ne günlere geldik. Yataganlar, Pota Yumurtalari ve bir cok daha o zamanlari yok edemeyiz olmaz, kaybolmus dedigimiz konular ele alinmasini bir yana birakin, her bu siteye girdigimde bu parcalarin ve tekniklerin tekrar yavasda olsa dogmus ve burada ben onlarla karsilasmam cok ama cok keyif ve ic acici bir durum....Süper, cok ama güzel, lütfen böyle devam edelim.... -^b -^b -^b -^b -^b -^b -^b -^b


'' Bu bıçağı kıl mübarek ey kerim-i la-yezal,
Sahibine verme ya Rab ömrü oldukça zeval,
Bıçak elde gerek dilde sübhan, Kadem bastı bu cihan...''

Eylem Cengiz

  • Üye
  • *
  • İleti: 486
    • Eylem Cengiz - Günlüğüm
Ynt: METAL PLAKADA KABARTMA , ÇÖKERTME
« Yanıtla #22 : 07 Şubat 2011, 20:22:50 »
Hep pozitif oldun Mergüp ve bize enerji kattın. Çok teşekkürler.

---- o ----

Ben yine didiklemeye devam edeyim. Her mahalleye bir deli gerek:

Çizmeyi aşmaktayım ama araştırıp sorgulamamamak karakterime ters.

Sancar, kelimenin kullanım sıklığına bakıyorum da Türkçe'de kullanım oranı çok vahim bir azlıkta.

Aslında açık olmak gerekirse google'da sadece Türkçe siteler arasında aradım toplam 25 sonuç buldum. Bunların birazı İngilizce sözlüklerdeki bu kelimenin açıklaması birkaç tanesi Cebehane ve Bicaksanati sitelerini yani bizi gösteriyor. Bir tanesinde bir hintli atmış mesajı. Yani bu yirmibeş tanesi de boş link sayılabilir.

Tabi bu yine de çok da anlamlı olmayabilir.

Ben de hayatım boyunca hep yakınlarda olan, Ferit Develioğlu'nun "Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat"ının 2. baskısına (1970) baktım. Bunda kontrol grubu olarak halkari ve kündekariyi arattım. Bu kelimeleri bulabilmeme rağmen koftgariyi bulmak mümkün olmadı.

Aslında bu dediklerimden bence daha iyi referans olacak şey Kapalıçarşı vb. piyasanın bu sanatı adlandırışı olabilir. Acaba oradaki kullanım nedir?
Eylem Cengiz

"Dünyanın sorunu, akıllılar hep kuşku içindeyken aptalların küstahça kendilerinden emin olmalarıdır." Bertrand Russel

Sancar Özer

  • Üye
  • *
  • İleti: 825
Ynt: METAL PLAKADA KABARTMA , ÇÖKERTME
« Yanıtla #23 : 07 Şubat 2011, 21:26:10 »
Eylem, bizde günlük kullanımının az olması sanatın bugün kayıp ve bilinmeyen bir sanat olması ile bağlantılı. Bahsettiğin lugatte olmaması normal zira bunlar bir sanat dalı ile alakalı terimler. Bi,r de Osmanlı Türkçesinde genelde olduğu gibi orjinali Farsça olan bu terimin de Türk telaffuzuyla farklı söylenişleri mevcut; koftgari, koftkari, küftekari, küfdekari gibi söylenişlerini duydum mesela. Bendeki Sanat Terimleri Sözlüğünü bulursam ona da bakarım. Lakin sanat tarihi literatüründe ve Osmanlı sanatına dair kitaplarda bu isimle anıldığına dair bir şüphe yok; işin orası gayet net. Biz de okulda bu şekilde öğrendik. Ha illa Türkçe isteyen "altın tel kakma"yı da kullanabilir, hatta aslında daha da güzel olur. -^b

Bu arada kafa karışıklığı olmaması için bir anlam ayrımı da yapmak lazım: koftgari yada küftekari metal veya başka bir malzeme üzerine altın tel kakmak suretiyle yapılan süsülemeye denir. Gümüş telle yapılırsa simkari olur. Gümüş üzerine kazınan kanallar şimdi hatırlayamadığım bir terkibi doldurarak yapılan bezemeye savatlama denir. Yaldızlama herhangi bir yaldız malzemeyle objeyi tamamen veya kısmen kaplamaktır. Tezhipte veya mobilyacılıkta altın ezip yaparlar genelde ama suni yaldız da olur. Tombak ise basit tarifiyle bakır objenin cıva vasıtasıyla altınla kaplanmasına denir ki aslında çok daha karmaşık ve zor iştir.  ;)
"Hoşça bak zatına ki zübde-i alemsin sen
 Merdüm-i dide-i ekvan olan ademsin sen "

Şeyh Galip

Eylem Cengiz

  • Üye
  • *
  • İleti: 486
    • Eylem Cengiz - Günlüğüm
Ynt: METAL PLAKADA KABARTMA , ÇÖKERTME
« Yanıtla #24 : 07 Şubat 2011, 22:08:47 »
Savatlama için gümüş, bakır,kurşun ve kükürdün karışımı olan siyah macunun kullanımından bahsediliyor.

Divanhane çivisinde sanırım savatlama kullanılıyor.

Tombak için de ağırlıklık olarak bakır sonra azalan oranlarda çinko, kalay ve kurşundan oluşan beli bir alaşımın güzel renkli, az altın çeken, çekiçlenme ve döküm konusunda sorunsuz olduğu Hasan Tuluk'un kitabında aktarılıyor.

Eylem Cengiz

"Dünyanın sorunu, akıllılar hep kuşku içindeyken aptalların küstahça kendilerinden emin olmalarıdır." Bertrand Russel

Bekir Çankırı

  • Üye
  • *
  • İleti: 503
    • Metal El Sanatları facebook :Bekir çankırı
Ynt: METAL PLAKADA KABARTMA , ÇÖKERTME
« Yanıtla #25 : 07 Şubat 2011, 23:39:25 »
Kullandığım  takımlar  ,  yaptığım uç formu   çeşitli   baskılar ,  kurşun taban  plakası , çekiç  ve  düzeltmede kullandığım  tahta  tokmak .



Uçlarına desen  kıvrımlarına   uygun  form  ve  kıvrımlar  işlenmiş  baskı lar  ve  plakadaki  izleri



Baskıların kurşun altlık  üzerinde  birbiri ardına  vurularak  desenin tamamlanması



Deneme  plakalarından birinden   kabartma  , çökertme  detayı

« Son Düzenleme: 07 Şubat 2011, 23:52:15 Gönderen: Bekir Çankırı »
"Kendimi kendim yetirdim, kendim ettim kendimi... 
Kendime kendim gerekse; bula, kendim kendimi..."                          
PİRİ REİS

http://bekircankiri.blogspot.com/

Sancar Özer

  • Üye
  • *
  • İleti: 825
Ynt: METAL PLAKADA KABARTMA , ÇÖKERTME
« Yanıtla #26 : 07 Şubat 2011, 23:42:21 »
Allah kolaylık versin Bekir usta, göz korkutucu zorlukta sıvandığınız iş, ve  çok da başarılısınız.  -^b
"Hoşça bak zatına ki zübde-i alemsin sen
 Merdüm-i dide-i ekvan olan ademsin sen "

Şeyh Galip

Uğur Nakaş

  • Üye
  • *
  • İleti: 35
Ynt: METAL PLAKADA KABARTMA , ÇÖKERTME
« Yanıtla #27 : 07 Şubat 2011, 23:47:27 »
Maşallah hocam rica etsem bittiğinde inş benim zincir zırhın ön plakalarına kabartma yapmada yardımını isteyeceğim :) harika çalışmalar

Bekir Çankırı

  • Üye
  • *
  • İleti: 503
    • Metal El Sanatları facebook :Bekir çankırı
Ynt: METAL PLAKADA KABARTMA , ÇÖKERTME
« Yanıtla #28 : 08 Şubat 2011, 00:29:45 »
Zırhı tamamlayıp   sıra  bana geldiğinde   haberleşelim  uğur  bey  . o güne  kadar  herhalde biraz daha  ilerletip  size de   çokça  faydalı olurum .  çok da sevinerek .

.
Allah kolaylık versin Bekir usta, göz korkutucu zorlukta sıvandığınız iş, ve  çok da başarılısınız.  -^b

İnan  zerre  kadar zor gelmiyor  sancar dostum  .  bir  ucundan başlayıp  ilerledikçe  ve de  çok sevince  arkası adeta kendi  kendine  " akıyor " :D -^b

Siz hepinizden tesekürü borc bilirim...

Buraya Üye oldugum zamanlar (herhalde Eylül 2009 olucak) birakin Koftgari ve bunun gibi konular, acaba
Yatagan varmi, var ise kim yapiyordur diye konusuyorduk, yanlis hatirlamiyorsam....

Cok sükür bize bugünleri gösteren Cenab-i Hakka ki bakin ne günlere geldik. Yataganlar, Pota Yumurtalari ve bir cok daha o zamanlari yok edemeyiz olmaz, kaybolmus dedigimiz konular ele alinmasini bir yana birakin, her bu siteye girdigimde bu parcalarin ve tekniklerin tekrar yavasda olsa dogmus ve burada ben onlarla karsilasmam cok ama cok keyif ve ic acici bir durum....Süper, cok ama güzel, lütfen böyle devam edelim.... -^b -^b -^b -^b -^b -^b -^b -^b


Hepimiz birbirimize teşekkür borçluyuz  Mergup  bey .  bu yapıyı  tuğla  ,tuğla  hep birlikte  sevgi , saygı ve  hoşgörüyle  oluşturmaya  devam  ediyoruz . Henüz  çok  başlangıcındayız  işin  ama   yarın  bugünden  çok  daha  iyi  olacak  .
Hani  ne  demiştik   " BELKİ  YARINDAN DA  YAKIN " -^b  
hadi  hep  beraber  tekrarlayalım mı   imkansız  sandığımız  herşey  için  : Olacak  , O - LA - CAK .. -^b -^b




 
« Son Düzenleme: 08 Şubat 2011, 00:35:02 Gönderen: Bekir Çankırı »
"Kendimi kendim yetirdim, kendim ettim kendimi... 
Kendime kendim gerekse; bula, kendim kendimi..."                          
PİRİ REİS

http://bekircankiri.blogspot.com/

Sancar Özer

  • Üye
  • *
  • İleti: 825
Ynt: METAL PLAKADA KABARTMA , ÇÖKERTME
« Yanıtla #29 : 08 Şubat 2011, 02:20:30 »
Eylem'in de daha evvel işaret ettiği gibi aslında Türkçe terminolojiye ağırlık vermeliyiz. Bu sebeple (ve de terminoloji konusuna kafayı biraz takmış olduğum için ;D ) ;D biraz öteberiye göz gezdirirken hepimizi tatmin edecek şöyle bir bilgi buldum. Aslında bilmediğimizi birşey değil ama kullanacğımız ad ve terimi güçlendiriyor ki bu da Terminolojide Türkçe'ye pozitif ayrımcılık yapmayı daha sağlam ve meşru kılar:

"Pirinç veya gümüş üstüne açılan yuvalara altın veya gümüş tel ve çubuklar kakarak gömme suretiyle yapılan süsleme işlerine, “tel kakma” veya “Şam kakması” denilirdi. Şam’da maden üzerine altın ve gümüş tel kakma olarak çok güzel işler yapıldığı için, Şam kakması adıyla anıldı.

Bir madenin sathında açılan yuvalara eritilmiş bir madde dökülmek suretiyle yapılan kakmalar da vardır. Bu şekle “savat” denir."

Rehber Ansiklopedisi


Amerika'yı yeniden keşfedip mevcudun yerine yeni terim uydurulmasına karşıyım lakin bir terimin tarihte kullanılan Türkçe'si varsa onu tercih etmenin de daha ehven olduğu kanaatindeyim.Tel kakma da zaten bilinen ve tarih boyunca kullanılan bir isim. Malzemeye göre altın tel kakma, gümüş tel kakma şeklinde kullanılması olağan. Koftgari ile birlikte zaten kullanılmış ve günümüzde kullanılması, hatta tercih edilmesinde bir sakınca yok, hatta aslında koftgari(altın - işi)'nde n daha güzel tanımlıyor yapılan işi. "Şam kakması" ise ilginç. Madde yazarı Şam'da bu işin iyi yapılmasına yormuş lakin benim bilgim klasik çağda Şam'da bu işin İran'dan veya İstanbul'dan daha üstün olduğuna dair bir şey olmadığı yönünde. Mesela sedef işçiliğinde veya gümüşte o bölgenin bir özelliği vardır ama kakmacılık için özellikle böyle birşey hiç duymadım. O yüzden düşünüyorum Acaba "Şam kakması" denmesinin sebebi acaba özellikle "Şam çeliği"nin bezenmesinde kullanılması olmasın? Zira bu sanat dalı en üstün örneklerini çelik ve özellikle de çelik silah namluları üzerinde vermiştir.

Her halukarda koftkari veya simkari aklın bir köşesinde bulunmakla ve bunlar dışlanmamakla beraber önceliğin kakmacılık, (altın-gümüş)tel kakmacılık veya Şam kakması terimlerinin kullanılmasına verilmesi fena olmaz diye düşünüyorum. Ne dersiniz? ;)
"Hoşça bak zatına ki zübde-i alemsin sen
 Merdüm-i dide-i ekvan olan ademsin sen "

Şeyh Galip

 

Her Hakkı Saklıdır © 2007-2024 cebehane.com
SMF 2.0.15 | SMF © 2017, Simple Machines
RSS WAP2