Detaylı cevap için sağolun. Bir ara "acaba kılağı yalman için kullanılan başka bir eş anlamlı ifade midir" diye gittim geldim doğrusu. "Yalmanın sırtı kılağılı" şeklinde bir ifade daha doğru olurmuş herhalde. Ama kelimenin "çapak" manası da olduğu için hiç kullanmamak kafaların karışmaması adına çok daha uygun olacak sanırım.
"Yüz" tabiri daha çok araştırmacılar tarafından kılıç üzerindeki kitabe, süsleme, damga v.s.lerin namlu üzerindeki yerine işaret etmek için kullanılıyor. "Kılıcın yüzündeki kitabe..." "Kılıç düzü" tabirini ise destan v.s. eserlerde savaşçının küçümsediği ya da öldürmek istemediği rakibine kılıçın keskin tarafı ile hamle yapmayıp kılıcın düz tarafı ile vurması şeklinde kullanılıyor. Yakın bir anlama gelen lakin kılıcın sırtıyla saldırmayı işaret eden (yalancı saldırı manasında)"kılıç tersi göstermek" deyimi de mevcut.
Temur, temir, timur, demir, demren veya temren aslında demir demek olduğu için aslında birbirlerine alternatif olarak kullanılabilir. Ancak, "temren" bir terim olarak artık farklılaşmış ve ok veya mızrak uçlarını ifade eder hale gelmiş olduğundan en iyisi kafa karışıklığına mahal vermeyip namlu-taban ile "temren" net biçimde ayırmak bence de.
Bu arada derginin tamamına bakmayıp sadece makaleyi okuduğumdan şemayı atlamışım. Tekrar sağolun. Lakin sayfayı iyice büyütüp baksam da tam emin olmadım ama sanki o şemada namlunun kıvrılan kısmı değil de namlu üstündeki oluklardan iç tarafta olanı işaret ediliyor kol derken. Zira "kol" ifadesi kılıcın o kısmı için tuhaf bir adlandırma gibi geldi bana ki metinde de bu kısmı anlatırken "kol" demek yerine uzun uzun tarif yapıyor bir önceki mesajımda bahsettiğim gibi.
Kabza ile ilgili demek istediğinizi anladım. Yatağanın tırnak denilen kısmı gibi yani.
Taban ve namlu konusu biraz kafa karıştırıcı. Zira sizin ifade ettiğiniz şekilde ayırmak bence de uygun olsa da iki terim eş anlamlı olarak "kuyuruk"u daiçe alacak şekilde tüm demir kısım anlamında da kullanılabiliyor. Her hangi bir tarihi kaynakta bir ifadeyi değerlendirirken bir anlam karmaşası olmaması açısından bunu da akılda tutmak lazım.
Şu halde kesinleşmiş terimleri şöyle sayabiliriz.
"Yalman" terimini yazılış ve anlam olarak kesin biçimde netleşmiş sayabiliriz.
"Kabza başı" terimi de aynı biçimdedir.
Kılıcın
yüzü, düzü, yanı veya
yanağı aynı anlam için alternatif olarak kullanılabilir.
"Temren"i sadece ok ve mızrak uçları için kullanıyoruz.
"Taban" kılıç demirinin tamamı,
"namlu" kabza dışında kalan kısmı,
"kuyruk" kabza içinde kalan kısmıdır. Ancak tüm demir kısım manasında namlunun da bazen kullanıldığını hatırlıyoruz.
"Pırazvana"yı İranlı komşulara bırakıyoruz.
Ama kuyruk yerine kullanılabileceğini de aklımızda bulunduruyoruz.
Kılağıyı kullanmıyoruz ama "tam olarak keskinleştirilmemiş ağız" anlamında kullanılabileceğini aklımızda tutuyoruz.
Yeni terimlerin manalarını keşfetmek için araştırmaya devam ediyoruz.
Daha önceleri kavram ve terim eksikliğinden şikayet ederken her bir kısım için dörder beşer terim çıkmaya başladı. Bu gidişle bir kılıç terimleri sözlüğü oluşacak gibi ne dersiniz?