Taner Bey, çok dikkatli olmalısınız öncelikle.
Bir fotografı varsa bizimle paylaşırsanız size daha çok yardımcı olabiliriz. Öncelikle piyasada iki tür "damaskus" bıçak var.
İlki normal, yani çelik katmanlarından oluşuyor. Eğer öyle ise bunun yolları var.
Diğer tipi ise maalesef bazı bıçak simsarlarının damaskus benzeri yaptıkları bıçaklar var. Bu bıçaklar düz çelikten aslında, damaskusa benzesin diye asite dayanıklı bir malzeme ile (bal mumu, parafin, plastik boya vs.) kaplanıp desenler negatif olarak işleniyor ve asitte bekletilerek desen veriliyor.
Aslında eğer çok silik ise bu iyi birşey olabilir, çünkü taklit olanların kontrastı yüksek olur. Ancak ciddi bir şekilde detaylı bir çalışma ile silik olan desenler ortaya çıkartılabilir. Ancak yine de uyarayım, eğer daha önce böyle birşey yapmadıysanız tüm desenleri yok etme ihtimaliniz de söz konusu...
Öncelikle bıçak çelikleri (gerçek damaskus olduğunu varsayıyorum) karbon çeliği mi (yani baslanıyor mu) yoksa paslanmaz mı? Diğer konu ise en az iki tür çelik göreceksiniz, birisi açık renk diğeri koyu. Açık renk olanın açık renk olması aside daha az duyarlı olması (muhtemelen daha yüksek nikel içeriği ya da krom içeriği). Koyu olan ise genelde daha yüksek karbonlu düşük alaşım çeliğidir. Eğer paslanmaz çelik ise açık renk olan genelde ya saf nikel veya çok daha yüksek krom oranlı tam paslanmazdır, koyu olan ise çok yüksek karbonlu %13-14 civarında krom ihtiva eden paslanmaz takım çeliğidir.
Ancak sizin elinizdeki çok silik ise, ve ustası kontrastı yüksek tutmamışsa ya bıçak tam bitmemiştir, ya çelikler birbirine çok yakın tiptedir ya da en kötüsü işini bilmiyordur (pek ihtimal dahilinde değil bence, hem damaskus yapıp hem de düzgün desenleri ortaya çıkaramaması). Her durumda aşağıda kabaca anlatacağım şeyleri yaparsanız büyük ihtimalle desenler daha çok kontrasta sahip olacaktır....
Eğer bıçak paslanmaz değilse, bu durumda ihtiyacınız olan düşük derişimli asit çözeltisi. Önce bıçağın sırtında deneme yapın, ılık limon suyu veya sirke karartma yapıyor mu diye. Bu iş için tek bir damla yeterli. Damlayı orada 10 -15 dakika kadar tutun. Eğer kararma varsa bu iyiye işaret, işimiz nispeten kolay. Eğer sadece koyu cizgiler daha koyulaşıyor açık olanlar etkilenmiyorsa muhtemelen elinizdeki damaskus karbon çeliği ve nikel karışımıdır, bu durumda yapacağınız tek şey limon suyu ya da sirke içinde istediğiniz sonucu alana kadar bekletmek olacaktır.
Eğer ikisi birden kararıyorsa iki ihtimal vardır. Ya damaskus sahtedir ya da iki farklı takım çeliğinin karışımıdır. Bu iş için biraz sabra htiyacınız var. Elinize bir parça 800 veya 1000 kum zımpara alın, bıçağı iyice sabunlu suda çalkalayın, asidin nötralize olması için. Sonra zımpara ile damla koyduğunuz koyu yerde perdah yapın, dikkat hiç bir şekilde zımparayı elinizle ya da yumuşak bir cisme sarıp sürümeyin ve hep tek bir doğrultuda zımparalayın, ileri geri değil tek yöne. Amacımız asitten daha az etkilenen çeliği zımparalamak ama diğer çeliğe zımpara ile değmemek. Eğer yumuşak bir cisim ile desteklerseniz zımparanın çukurlara da nüfuz etmesine neden olabilirsiniz, bunu da hiç istemiyoruz, en güzeli sert bir ahşap ya da metal parçaya sarılmış zımparadır. Eğer damlayı damlattığımız yerin kontrastı artmıyorsa hatta siliniyor gibiyse maalesef büyük ihtimal taklit bir damaskus bıçağımız vardır, eğer iyi kesiyorsa ve yeterince sert ise hamd olsun diyin...
Eğer kontrast arttı ise doğru yoldayız. Tüm bıçağın namlusunu (aman kabza ya da balçağa gelmesin) düşük aside (bu durumda limon suyu ya da sirke) batırıp iyice kararana kadar bekliyoruz, iş hızlansın istiyorsanız 40 derece civarına (duş alabileceğiniz sıcaklıklar) ılıtıp asit banyomuzu yapalım ve tüm bıçağı düzgün ve tek yöne (balçak ya da kabzadan uca doğru, sırta ya da ağza paralel hareketlerle) zımparalayalım, bundan önce kararma devam etmesin diye iyice sabunla yıkıyoruz tabii. Eğer istediğiniz kontrastı elde edemediyseniz ama gelişme varsa bu işlemi tekrarlayınız, bazen 5-10 kez bunu tekrarlamak gerekebilir. Bazen ise tek bir geçişte çok güzel bir kontrast alabilirsiniz. Sonuçtan mutlu olduğunuzda bıçağın namlusunu kaynar suya sokunuz, su kaynamaya devam ederken öyle 3-5 dakika bekletiniz. Bunun amacı siyah tabakayı veren demir oksidin sabitlenmesi. Eğer bu işlemi atlarsanız zaman içinde yine silikleşecektir desenler...
Eğer limon suyu veya sirke ile sonuç alamadıysanız asidin gücünü yükseltmek gerekecektir. Bunun için genelde demir 3 klorür kullanılır, ama bunu bulmak çok zor. Bunun için en iyi diğer seçeneğiniz tuz ruhu ya da kezzap (hidro klorik asit veya nitrik asit). Bu malzemelerle çalışırken çok çok dikkatli olun, çelikle temasında açığa çıkan gazları solumayın, çok büyük ihtimalle zehirlidir. Bu arada en önemli güvenlik bilgisi : Her zaman asidi suya katın, suyu aside değil.. Asitle suyun karışımı ekzotermik yani dışarı ısı veren bir reaksiyondur. Eğer derişik asit suya karışırsa oluşan ısı çok kuvvetli kaynamaya ve etrafa asit çözeltisinin sıçramasına yol açabilir....
1 litre suya yaklaşık önce 5 cl, yani yaklaşık 2 yemek kaşığı derişik asit kullanılır. Ancak genelde bakkalda filan satılan tuzruhu veya kezzap çok yoğun değildir, yaklaşık %50-40 derişimlere sahiptir, bu yüzden 3-4 yemek kaşığı kadar koyabilirsiniz 1 litre suya. Ve limon ve sirke deneyini tekrarlayın. Eğer hala kararmıyorsa zaten büyük ihtimal çelikler paslanmazdır, veya daha kötüsü paslanmaz taklit üründür. Kararma görene kadar derişimi arttırın, her seferinde 1 kaşık daha koyun çözeltiye. Aman bu işi açık havada, elinizde lastik eldiven, gaz maskesiyle yapın... Kararma olduğunda aynı testi uygulayın, eğer kontrast artıyorsa yukarda sirke için anlattıklarımı tekrarlayın. Her seferinde unutmayın ve bıçağı sabunlu suyla iyice yıkayın...
Kabaca bu kadar, ancak emin olun hiç birşey bu kadar kolay değildir, biraz sabırla olabilir yine de...
Saygılar, sevgiler
damast .. (23713 defa okundu)