Osmanlı Süvarisi kılıç teknikleri

[Gokmen Altinkulp]

Evet, uzun süredir ilgi alanım Türk kılıçları ve kullanış biçimleri, teknikleri. En iyisi bildiklerimi, düşündüklerimi ve hedeflerimi yazayım.

-Bu makalede de görüldüğü gibi Osmanlı’nın hafif süvarisi Avrupayı da etkilemiş ve önce Macaristan sonra Avusturya, Prusya ve İngiliz ordularının süvari stratejilerini değiştirmiş. http://swordforum.com/articles/ams/cavalrycombat.php
İngilizler daha önce ağır süvari, düz kılıçlar ile kılıcın ucunu ‘şişlemek’ için kullanırken (thrusting), sonradan hafif süvari ‘kesmek’ için eğri kılıç (sabre) kullanmış.

1796 tarihli İngiliz süvari kılıç temel talimlerini ve tekniklerini tarif eden kitabı aldım ve okudum: http://www.naval-military-press.com/rules-and-regulations-for-the-sword-exercise-of-the-cavalry-1796.html

Şimdi acaba bu teknikleri çalışsak Osmanlı’nın kullandığı kılıç tekniklerinin %10’unu çıkarmış olur muyuz?? Tarif edilenler sonuçta en temel vuruş ve defanslar.
Youtube’da tekniklerin bazılerini gösteren birkaç video var:
http://www.youtube.com/watch?v=ceMO6ODJ46A
http://www.youtube.com/watch?v=k7zhGRfw-4g

İkinci dünya savaşı Romanya süvarisinin de teknikleri bu videodan görüldüğü gibi benzer:
http://www.youtube.com/watch?v=LjPTrShr_TQ&feature=related

-Bu arada bir arkadaşım var, İngiliz ordusunda (kılıçlı) süvari eğitimi görmüş, kılıç ile tarif ettiği teknikler yukarıdaki kitaptaki gibi.

-Bir de Gatka var, bu da bir soru işareti, Osmanlı kılıç teknikleri daha çok Gatka tekniklerine mi benziyor? Bu forumda bahsi geçiyor, hatta bizim kılıç kalkan ile karşılaştırılıyor. Acaba bu konu hakkında nasıl ilerleriz?

-HEMA var, ancak Avrupa tarzı teknikler kullanıyorlar ve kılıçları, formları, kullanış biçimleri sabre’den çok farklı. Acaba oradan teknik öğrenebilir miyiz dedim ama bence çok farklı..

-Coldsteel’in DVDsi var, ünlü kılıç ustası Anthony DeLongis sabre/cutlass teknikleri gösteriyor: http://www.coldsteel.com/saberandcutlass.html
Youtube’da kısa videosu var:
http://www.youtube.com/watch?v=B7VBxc8WsXc&feature=related
http://www.youtube.com/watch?v=5LRwY2dJEPk&feature=related
http://www.youtube.com/watch?v=XJPtAolyzhU&feature=related

Coldsteel 1796 Light Cavalry Sabre ile beraber gelecek. Çok mantıklı teknikler gösteriyor. Örn. kılıcın eğriliğini kullanarak defansı geçip alışılmamış şekilde vuruşlar yapıyor.

Polonyalı Darek ile de tanıştım İstanbul’da, bazılarınız Ankara’da tanışmıştır:
http://www.estokada.pl/index.php?p=1_11_English
kılıç teknikleri ingiliz teknikleri gibi, bir de yatağanı eskrima gibi kullanıyor..

Bu kadar...
Bu konuda olduğu kadar tarihi belgelere dayanarak ilerlemek istiyorum.

Teşekkürler

Gökmen

[Kayahan Horoz]

Hoşgeldiniz Gökmen Bey, kemankeş dostlarımızın yazışmaları sayesinde takdir edilecek çalışmalarınızın bazılarından haberdarım; sizi bu forumda aramızda görmek çok güzel ve ümit verici.   

Eğri kılıcın kullanım teknikleri konusunda Wojciech Zablocki'nin "Ciecia Prawdziwa Szabla" isimli kitabının gözardı edilmemesi gereken bir çalışma olduğunu düşünüyorum.  Yazarın uzun yıllar boyunca eğri kılıç üzerine araştırma ve çalışmalar yapmış olmasının yanında, kendisinin eski bir olimpiyat eskrim şampiyonu olması bence yorumlarına (bu alanda çok nadir ve tabii ki çok değerli olan) işlevsellik katıyor.

Bir de, eminim duymuşsunuzdur; "Munyet-ul Guzat" isimli, 14. yüzyılda Memluk Türkçesi'yle yazılmış bir "savaşçı eğitim kitabı" var.  Gerçi bildiğim kadarıyla bu kitap büyük oranda kendisinden daha eski Arapça bir kitabın tercümesinden oluşuyor, ancak yine de dönemin süvari kılıç eğitimi hakkında bir fikir verebilir.

Sancar Bey, Matrakçı Nasuh'un da bu konuda bir eseri olduğundan bahsetmişti; yayınlanmasına yönelik akademik çalışmalar da yapılıyordu galiba, ama henüz o yönde bir bilgim yok.

[Gokmen Altinkulp]

Yanitiniz icin tesekkurler Kayahan bey .

Memluk kitabini biliyorum, biraz fikir veriyor, evet.

Wojciech Zablocki'nin "Ciecia Prawdziwa Szabla" isimli kitabini da duymustum ama hicbiryerde bulamadim. Acaba nasil temin edebiliriz Ingilizce olarak? Biryerlerde PDF dosyasi var mi?

Matrakci Nasuh eseri konusunda ne durumdayiz? Suvari kullanimi konusunda bir bolumu var mi acaba?

Bir de su nokta var, yaya olarak birsuru kilic teknigi var, atin ustunde bircogunu kullanmiyorsunuz..

Goruyorum ki forum yavas isliyor, anca 70 kisi bunu okumus ve sadece siz cevap verdiniz.

Bu baslik konusunu olmazsa daha genis mi tutsak? O zaman suvari, at ustunde kilic kullanimi konusunda herseyi burada toplayalim.

Ilk aklima gelen soru su;
suvari kiliclari yaya kiliclarindan farkli mi? daha mi uzun?
Acilari daha mi farkli? Daha mi eyik?
Kabzalarda farklilik var mi?
Yalmanlar daha mi farkli? Kalin/ince/agir/hafif?
Kesin olarak "burdaki kilic suvari tarafindan kullanildi" diyebiliyor muyuz?
Osmanli ordusunun standard suvari kilici varmiydi? Sonraki donemlerde orn Fransa'dan satin alindi, daha onceki donemlerde standard kilic var miydi?

1796 Ingiliz suvari kilic kitabinda kilica takili olan bir deri bant bilege geciriliyor ve bir iki defa dondurulerek sabitleniyor, -Osmanlida da varmiydi bu? Kurdelalar goruyoruz, bu sabitleme sadece suvariler icin mi yoksa yayalar icin de mi??

Tum arkadaslarin yanitlarini bekliyorum..

Cok tesekkurler ve herkese selamlar

Gokmen

[Gökhan Bakla]

Hoşgeldiniz Gökmen bey, fark ettiğiniz gibi yazınızın üzerinden bunca zaman geçmiş olmasına rağmen kimse bir şey yazamıyor, sanırım benim gibi kimsenin bu konuda bir bilgisi yok.

Açıkçası yarım yamalak bilgilerden ve abartılı hikayelerden oluşan bir bilgi birikimini paylaşmakta pek mantıklı değil. Osmanlı savaş teknikleri ve süvari kılıç teknikleri hakkında elle tutulur, gerçeklere dayalı bir bilgi kaynağı var mı daha onu bile bilmiyorum.

Ama sizlerin elinde bu konu hakkında bir bilgi varsa ve paylaşırsanız bizi de bilgilendirmiş olursunuz

[Galip Dursun]

Memluk kitabini biliyorum, biraz fikir veriyor, evet.

Herkese merhaba,

Cebehane'ye ancak üye olabildim ama 1-2 senedir sıkı takipçinizim. Kayhan Beyin bir başka mesajında Aslına bakılırsa Munyet-ul Guzat'ı duyup Boğaziçi Kütüphanesi'nden çoğalttım. Epey keyifli bir şekilde okudum; ama inceledim diyemeyeceğim. Gördüğüm kadarıyla Güzat tamamen süvari eğitimini anlatan bir kitap. Mızrak, yay ve kılıç için ayrı ayrı bölümler olduğu gibi hepsinin türleri sıralanıp detaylı olarak anlatılıyor. Baktığınızı yazmışsınız ama birazdan fazla fikir veriyor gibi geldi bana.

Mesela kılıç türleri hakkında detaylı birkaç sayfa mevcuttu. Hem teknik hem kültürel manada kullanım, saklama, adab gibi konularda epey fikir verdiğini düşünüyorum.

Tabi burada bilimsel olarak ele alıp tetkik edildiğini söylememiz pek mümkün değil. Zaten bu şekilde, bilimsel ve sistemli ele almak çok yeni bir şey; özellikle de bizim kültürümüzde. 19. yy başında Islahat adı altında Yeniçeri'ler özelinde üç kıtada zaferler kazanmamızı sağlayan savaş sanatını, kültürünü yok etmeye çalıştığımız için geride pek bir şey kalmamış gibi görünüyor.

Dilerim araştırmalarınız ve çalışmalarınızdan güzel sonuçlar çıkar. Uygulayıcı olarak çalışmak da isterim Türk kılıç sanatı zamanı gelip de gün yüzüne çıkarsa.

Selamlar

[Gokmen Altinkulp]

Merhabalar
Süvari savaş taktikleri konusunda kaynak araştırırken bunu buldum, Osmanlı süvarisinin kılıç tekniği hakkında küçük bir ipucu veriyor (kitap: Cavalry, a history of mounted warfare-John Ellis).18. yy’da Avrupalı Valentini şunlara şahit olmuş:
‘The superiority of the Turks in the use of this arm rests as much on the quality of the material as on the national manner.. of wielding it. In the fists of a sturdy European peasant, a Turkish blade, built up of fine steel wire, would perhaps shatter like a glass at the first blow. In the hands of a Turk who slices rather than hacks this sabre splits helmets, cuirasses and all the rest of the enemy’s armour, and separates the head from the body in an instant. There is rarely a question of light wounds in an engagement between cavalry and the Ottomans.’

Bu sitede bir makalede Japon kılıcındaki vuruştan sonraki açıyı ayarlayıp kılıcı çekme tekniği Türk kılıcında binevi kendiliğinden gerçekleştiği doğru. Yine de üstte yazıldığı gibi muhtemelen belli ölçude yapılıyor.

Hazıran başında Polonya’ya bir atlı okçuluk müsabakasına gideceğim. Tesadüf ünlü bir ‘Polish sabre’ kılıç ustası da orada olacak. Oradan edindiğim bilgileri sizinle paylaşacağım.
teşekkürler

[Mergup Özkan]

Merhaba Gökmen bey,

Enteresan bir Konu. Mr. John Ellis bayahi türklerin Savas teknigine asikar bir durumda anlasilan..

Ama ufak bir Ricam olucak. Sitemizde her Üye Ingilizce biliyor degil. Lütfen, ileride paylasimlariniza bir Türkce tercümesi eklerseniz daha cok genis Okuyuculariniz olacaktir kesinlikle...
Bu sefer ben acemice yapmaya calistim, gelecek sefer (ki sizin Ingilizceniz benimkinden kesin 10 basamak daha üstündedir...) göreceksiniz okuyan ve yanitlayan Üyelerimiz cogalacaktir.

izninizle "Özet" Tercümesi:

"Türklerin üstünlügünün bir sahidi ise elindeki aletin yüksek kalite oraninin ve ...savurarak ise. Bir Avrupali Ciftcinin elinde ayni Türk kilinci (güzel celik yapimi olan) anca bir darbeyle bir cami (Siseyi) dagitma/parcalama imkaninda. Oysa bir Türkün elinde bu Silah bir hamlede bütün Miğfer, göğüs zırhı ve düşman askerleri geri kalanı Zirhlarini ikiye bölerek, bir vurusta bir keleyi Gövdeden ayirma gücünde....

Selamlar / best regards

[Eylem Cengiz]

Türkçe mealine benim de biraz katkım olsun.

Bu silahın üstünlüğü onu tutan elden geliyor diyor. Avrupalı köylünün (askeri eğitimi olmayan bir sınıftan olan kişi anlamında almak lazım.) elinde muhtemelen balta gibi vuruşlarıyla ilk seferinde cam gibi kırılabilir. Türk kılıcı, bir Türk'ün yarmaktan ziyade biçme hareketiyle tolgaları, zırhları bir çırpıda biçebilir, baş koparabilir. Bir osmanlı ve bir süvarinin mücadelesinin yalnızca hafif yaralanma ile sonuçlanması pek nadirdir.

[Gokmen Altinkulp]

Merhaba arkadaşlar

3 hafta önce İngiltere'de bir gösterim oldu. Atlı okçuluk ile ilgili olarak yay ve kılıç kombinasyonları gösterdim. Buradan izleyebilirsiniz:
Turkish (horse) archery bow and sword combination

Coldsteel şamşiri kullandım. Ta ki bana biri yelmanlı Türk tipi kılıç yapana kadar devam kullanacağım 

Adım adım ilerliyorum, herhangi biryerde Osmanlı kılıç teknikleri konusunda kaynak (metin, minyatür vs) bulursanız bana haber verin.

3 Haziran'da Polonya'ya atlı okçuluk etkinliğine gideceğiz. Ünlü bir kılıç ustası da gelecekmiş. Polonyalıların kılıç kültürü bizimkine çok benziyor. Bakalım neler öğreneceğim..

Selamlar

Gökmen

[Cengiz Çetin]

Gökmen bey,
Emeklerinize sağlık.yalmanlı bir akıncı kılıcı bulmak kolay ama biraz pahalı.Şuanda gittigidiyorda satılan birkaç tane var.Yaptırmaya gelince ,aslında yaptırılabiliriz sanırım.Mehter takımları için aksesuar üreten arkadaşlar var Ankara da.Yalmanlı kılıç görmedim.Genelde şimşir ve yatağan var ellerinde.Kalıplarını bizzat İstanbul askeri müzeden almışlar.Kabza ve balçaklarda aslına uygun.Hafta içi sizin için konuşurum.
Atlı okçulukta netür yay kullanıyorsunuz.Osmanlımı?Yada Grozer in yaylarından mı? Bende yay yapımıyla ilgileniyorum.Yaşar metin hocayla çalışıyorum.Umarım bir gün benim yaylarımla ok atarsınız.Osmanlı hariç diğer yayları çok rahat yapıyorum.Osmanlıyı hala beceremedim.Az önce birtane daha kırdım.

[Mergup Özkan]

Gökmen Bey Merhabalar,

Vallahi kutlarım, Maşallah çok güzel bir görünüm olusturmuşsunuz... -^b
Sizi o Atın üzerinde elinde Yay/Ok ve Kılınc ile görmek cok iç acıcı ve Keyifli. Teşekürler bu Paylaşım ve Türk Kültürünü Irlandada yaşatdıgınız için....
Güleceksinz ama Aklıma ilk an Mehter Marşlarımızdan 'Kırımdan gelirim' geldi sizi böyle görünce.
Sözleri Aynen şöyle:

Kırım’dan gelir gelirim
Adım da Sinan’dır hey aman
Kılıncımın suyu yar suyu
Kandır da dumandır hey

Kırım’dan gelir gelirim
Atım da araptır hey aman
Gizlenme Nemce rü Nemçe rû
Sinan da buradadır hey
Meydan da burdadır hey...................................

Onurlandırdınız bizi ta oralarda SAGOLUN dermişim.
Lütfen bu yolunuzdan kesinlikle vazgecmeyin,  GREAT....

(Inşallah ileriki zamanlarda Atınız bir 'Arap' ve Kılıcınızda bir 'yelmanlı' olması dileğiyle.....)

Selam ve saygılar efendim...

[Gokmen Altinkulp]

Selamlar

Daha önce bahsettiğim gibi 3-6 Haziran 2010’da Polonya'daki 'Zurawiejki'
atlı okçuluk etkinliğine katıldım.
Websitesi: http://www.lucznictwokonne.pl/zurawiejki/english/index.html

Resimler burada, inşallah yasağa rağmen bakabilirsiniz, yoksa haber verin birkaç resmi seçip eklerim:
http://picasaweb.google.pl/albumyAbrata/WitowkoZurawiejki2010NP#

http://picasaweb.google.pl/albumyAbrata/WitowkoZurawiejki2010#

Karabela kılıcın resimleri burada
http://picasaweb.google.com/TurkishArchers/ZurawiejkiWitowkoPoland#

http://picasaweb.google.com/Burzymek/Zurawiejki062010?authkey=Gv1sRgCNrWsv_iw5fvtAE#

http://picasaweb.google.com/BLotocka/2010060306ZurawiejkiOdKici?authkey=Gv1sRgCKS-0-XD683vVg&feat=directlink#

http://picasaweb.google.com/TurkishArchers/ZurawiejkiWitowkoPoland#

Videolar:
Żurawiejki 2010 cz I
Żurawiejki 2010 cz.II


Polonya 17. yy süvarileri Osmanlı/Tatar modelini seçmiş ve ok, yay,
eğri kılıcı kullanmış. O açıdan Polonyalı arkadaşlarla hayli bir bilgi
alışverişinde bulunduk. Daha birsürü özel koleksiyonlarda Osmanlı
ganimetleri var ve bunlara kolay ulaşıp inceleme fırsatları oluyormuş.

Türk (Polonya) kalkanının nasıl kullanıldığını biliyormuydunuz?
Kalkanın iç tarafındaki iplerin nasıl çalıştığına iyi bakın. Kalkan kullanılışı- How to use kalkan shield
O savaş kalkanını aslına uygun olarak yaptılar ve yapımı 1 sene sürmüş.
Forumun diğer bir tarafında Osmanlı kalkanı konuşuluyordu. Arkadaşlar farklı farklı testler yapmışlar örn. güçlü yaylarla kalkana atış yapmışlar, şaşırılacak bir netice ise şu, ağır yayla bile atılan okun ucu kalkanı deliyor ama aniden sıkışıyor, yani sadece okun temreni/demir ucu giriyor ve öyle kalıyor. Söğüş dalları özel bir bağlanış biçimiyle sağlam iplikler tarafından birbirine öyle sıkı bağlı ki bu tip kalkanı bizimkiler neden tercih ettiğini anladım. Bazı arkadaşların zannettiği gibi çok da hafif değil yalnız.

Ünlü bir kılıç ustası geldi iki gün ders verdi, Türk kılıcına çok benziyen Polonya eğri kılıcıyla antrenman yaptık, benim için çok faydalı oldu. Kesinlikle bunu daha geliştirmek istiyorum.
Başka daha kılıç ağırlıklı etkinliklere davet ettiler. Arkadaşlar süngü ve
kılıç ile süvari gösterisi yaptılar sonra ben de katıldım dörtnalda lahanayı ortadan kestik.
Kılıç talimi, tahta kılıçlarla yapıldı, sonra yumuşak antrenman
kılıçlarıyla at üstünde dövüştük, belki en zevkli şeylerden biriydi.
Buradan izleyebilirsiniz: Zurawiejki 2010 sabre fighting

Ne öğrendim ve nasıl sizinle paylaşırım? Baya birşeyler öğrendim ama nasıl paylaşırım bilmiyorum, birçok şeyi göstermek lazım. Resimlerde antrenman yaparken göreceksiniz. Bana ilginç gelen vuruşlarda eğri kılıcın kesici gücünü daha iyi kullanmak için kılıcı vurup çekiyorlar ama o kadar hızlı ki dövüşü etkilemiyor, yani çok hızlılar. Ayrıca bir kılıç darbesini bloke ederken kılıcı kısa bir döndürüp daha fazla bir güç ile blok yapıyorlar, aksi taktirde diğer kılıcın gücü kendi kılıcını çok geriye atar.
Üç ‘güç’ ayarı var, biri vuruşları kılıcı bilekten çevirerek yapmak, ikincisi , dirsekten kıvırarak yapmak, üçüncüsü tüm kolunu kullanmak. İkinci ve üçüncü seçenek daha kolay blok edilebiliyor ama savaş alanında avantajı varmış.

Çok iyi kılıç yapan ustalar var Polonya’da, 17.yy yelmanlı Osmanlı süvari kılıcı istiyorum, kontakları kurduk...

Genelde 2 tip kılıç kullanıyorlar. Daha çok kullandıkları arkası kanatlı süvarilerin (Winged Hussars) kılıcı. Kılıcın eğriliği direk kabza dibinden başlıyor, savaşlarda kullanılan genelde buymuş, bir de karabela dedikleri kılıcı kullanıyorlar. Bu daha çok sivil bir modelmiş ve Türk kılıcına çok benziyor, yelmanlı hatta bazen Türk Osmanlı veya İran hat sanatı ile süslenmiş. Kabzası kartal başlı. Eski Leh’ler çok iyi kılıç yapmak istediklerinde hammadeleri Osmanlı’dan veya İran’dan alıp Polonya’da kabzasını, kınını vs yapıyorlarmış.

Sonunda Türk atlı okçuluğu hakkında sunum yaptım, konuştuk, fikir ve
tecrübe alışverişinde bulunduk. Bilhassa Warsowa ve Krakow
şehirlerinde birsürü Osmanlı ganimetleri bulunuyormuş, çoğu 2. Viyana
kuşatmasından kalma.

Son olarak şahsi bir izlenimimi aktarayım size, farklı etkinliklerde
farklı yabancı insanlarla görüşüyorum, hiçbiri Osmanlı'yı iyi
tanımıyor, hatta Türklerin Arap olmadığını anlatmak zorunda kalıyorum.
Polonyalılar farklı, onlar Osmanlı'yı çok iyi biliyorlar ve saygı
gösteriyorlar.

[Kayahan Horoz]

Gökmen Bey, çalışmalarınızı imrenerek takip ediyorum; bir kez daha tebrik ederim.

Youtube'daki videoları ve Picasa'daki resimleri maalesef biz göremiyoruz.  Öncelikle bunlar için bir hal çaresi bulmaya çalışalım.  Gökhan Bey kendi videolarını Vimeo'ya yerleştiriyor, sizin de buna benzer bir imkanınız var mı?  Resim konusu daha kolay; doğrudan sitemize yükleyebilirsiniz.

Sanırım bu forumdaki herkes, özellikle kılıç teknikleri konusundaki paylaşımlarınızdan yararlanmak için can atıyordur.  Resim ve videolar bir dereceye kadar fikir verse de, aslı gibi olmaz tabii.  Acaba diyorum, bir etkinlik de biz düzenleyebilir miyiz?  Sizinle birlikte, sizin aracılığınızla ulaşacağımız Polonyalı ustalar bize de bir hafta sonu başlangıç kursu verseler, sonra bizler de çok çalışarak tekniğimizi geliştirsek?  Ulaşabildiğimiz eski yazmalarda bahsedilenlerle güncel pratikleri karşılaştırsak, dönem dönem yine yurtdışındaki ustalarla bir araya gelip karşılıklı gelişmeleri değerlendirsek?

Hayali bile güzel...     

[Sancar Özer]

Bence muhteşem bir fikir. Böyle bir etkinlik hem teori ve pratiği karşılaştırmak ve Türk kılıcının kendine has dinamiklerini daha iyi anlamak açısından ve hem de Türk kılıcına kamuoyunun dikkatini çekmek açısından çok faydalı olacaktır.

[Mergup Özkan]

Merhabalar Gökmen Bey,

Bu altaki Kitapdan haberdarmısınız???

http://www.amazon.com/Fighting-Techniques-Oriental-World-Equiptment/dp/B003P2VCBG/ref=pd_sim_b_18#_

selamlar