Düz çelikten nasıl "pota çeliği" yapılır!!  (15294 defa okundu)

Emre Kipmen

  • Moderatör
  • Üye
  • *****
  • İleti: 456
    • Bıçak Albümüm:
Düz çelikten nasıl "pota çeliği" yapılır!!
« : 28 Ekim 2009, 05:17:12 »
Belki biliyorsunuzdur ama ben yeni öğreniyorum, sizinle paylaşayım diye düşündüm...

Aslında gerçek pota çeliğinde dendritik yapının etrafında karbürlerin toplaşması ile kendini belli eden desenler çoğunlukla bir hata sonucunda çoğu bıçak ustasının başına gelebiliyor modern çeliklerde. Aslında çelik fabrikada dökülürken yine de mikro seviyelerde de olsa donma sırasında dendritler oluşturuyor. Bu yapılar olabildiğince aza indirgenmeye çalışılıyor modern sanayide, sonuçta homojen yapıyı bozan şeyler...

Ancak bu yapı yeniden büyütülebilir, istenildiği gibi şekillendirilebilir. Sonuçta karbür toplaşması (carbide segregation) ve alaşım bantlaşması (alloy banding) sanayi devriminden beri bilinen şeylerdir.

Bu konuda iki gündür araştırma yapıyorum. Anlayabildiğim kadarıyla bu oldukça basit bir süreç. Bazı çelik türleri bu toplaşma ve banlaşmaya daha müsait olsa da hemen hemen her türlü martensitik çelikte bu yapılar ortaya çıkabiliyor / çıkarılabiliyor.
İşte bir örnek, Philip Patton'dan:


Kesinlikle insan bunun ya ocak kaynağı ile kaynatılmış şam çeliği ya da pota çeliği olduğunu sanabilir ama bu çelik bildiğimiz O1 çeliği. Onun başına çoğunda olduğu gibi kazayla gelmiş bu olay. Önce dövmüş yüksek sıcaklıklarda, sonra normalize etmiş ve "su vermiş".  Bıçak büküldüğü için işlemi daha fazla normalizasyon ile tekrarlamış. Sonuçta elde ettiği gerçekten çok güzel bence.
Kevin Cashen bu konuda oldukça kafa yormuş. Hatta işi ilerletip sadece ısıl işlem ve bir kaç küçük darbe ile karbür toplaşmasıyla isminin baş harflerini (KC) desen halinde çelikte belirmesini sağlamış (resmini bulamadım ama birçok yerde bu deneyden bahis ediliyor).

Teknik mantık olarak basit: Önce östenizasyonda tane büyümesine yol açacak kadar yüksek ama karbonu yakmayacak kadar düşük bir sıcaklıkta (daha doğrusu uygun dövme sıcaklığının 60-70 derece üstünde) bir miktar bekletiyorsunuz. Bu işlem sonunda karbon alaşıma dağılırken tane sınırlarında karbürler toplaşmaya başlıyor. Bu haliyle su veriyorsunuz.  Sonra düşük derecelerde seri normalizasyonlara tabi tutuyorsunuz. Bu tane boyutunu düzeltmeye yeterken tane sınırlarındaki karbürleri etkilemiyor. Sonra topaklanmayı tetiklemek için düşük dövme ısısında fazla zaman tutmadan dövülüyor. Dövmenin yönelimi alaşım şeritlerini şekillendiriyor.  Sonra da en düşük östenizasyon ısı limitlerinden "su veriliyor". Bu yöntemle kesin olmasa da, pota çeliğine benzer sonuçlar alınabiliyor.
Tabii ki sonuçta çok büyük karbürler yaratılmış, haliyle etrafında da karbonu tüketilmiş ferritler bırakılmış oluyor. Bu tip bir yapı esnek ve ağızda yüksek kesme performansına sahip olurken, ferrit bölgeler oluştuğundan ağızın darbe dayanımı belli bir miktar düşüyor.

Yine de üstünde oynanması keyifli olabilecek bir konu gibi.

Birkaç örnek daha: (Tim Lively'nin ünlü ve çok tartışma yaratan 1095 bıçağı)


J.Todd -  O1 çeliği


Don Hanson - W2:


Greg Thomas Obach  - 52100:




« Son Düzenleme: 28 Ekim 2009, 05:22:11 Gönderen: Emre Kipmen »

Gökhan Bakla

  • Üye
  • *
  • İleti: 459
Ynt: Düz çelikten nasıl "pota çeliği" yapılır!!
« Yanıtla #1 : 28 Ekim 2009, 09:09:24 »
denememiz gereken ne kadar çok konu ve öğrenmemiz gereken ne kadar çok şey var değilmi ?


Yeniliğin en iyisi, çoğu zaman unuttuğumuz geçmişimizdedir.

http://gokhanbakla.blogspot.com/

 

Her Hakkı Saklıdır © 2007-2024 cebehane.com
SMF 2.0.15 | SMF © 2017, Simple Machines
RSS WAP2