Namlu üzerine desen şablonları

[Sancar Özer]

Malum, türk kılıç ve bıçak ustalığının dünyanın diğer yerlerinden bir üstünlüğü de silahlar üzerindeki çok sanatlı bezemelerdir. Kalıpla kabartma, kazıma, tel kakma, savatlama, asitle yazma gibi birçok teknikle yapılan bu şaheser tezyinatların dünyada eşi yoktur. En basit bıçakta bile mutlaka bir bezem bulunur. Bu amaçla işin bu kısmına da el atmak isteyen dostlara belki bir faydası olur diye Türk süsleme sanatlarındaki bazı temel form ve üslupları, özellikle de silahlar üzerinde daha sık görülenlerinin şablonlarını paylaşmak istedim sizlerle. Çıktı alıp namlu üzerine uygulayabilir, kendi zevkinize göre geliştirebilirsiniz. Göstermesi benden, yapması sizden

Ekleyeceğim türler internette bulabildiklerimdir. Bunların çok daha fazlası için Azade Akar ve Cahide Keskiner hocaların Türk Süsleme Sanatlarında Desen ve Motif adlı kitabında bulabilirsiniz.

Silah tezyininde en sık gördüğümüz süsleme unsuru rumi bezemelerdir. Bunun yanısıra palmetler, hatayi stilize bitkisel bezemeler, şemse ve yıldız biçimli kartuşlar,  Şahkulu'nun saz üslubu hançer yaprakları ve Kara Memi'nin naturalist çiçek ve kıvrım dal motifleri görülür. Hayvan mücadele sahneleri ve stilize hayvan figürleri genellikle daha erken dönemde görülen  bezeme unsurları olup Ahmet Tekeli'nin meşhur yatağınında görülen saz üslubu hayvan mücadele sahnesi popüler bir örnektir. Yine erken dönemde av ve ziyafet sahneleri görülmektedir. Barok, rokoko bezeme ve bunların rumi ve stilize bitkisel bezemelerle sentezlenerek kullanımları batılılaşma döneminde görülmektedir. Geometrik geçmeler de diğer örneklerden daha az olmakla beraber görülmektedir.

Önce bir rumiden başlayalım:

[Sancar Özer]

Rumi-palmet

[Sancar Özer]

Geçiyoruz hatayi motifine:

[Sancar Özer]

Hatayili şemse





Geçiyoruz Şahkulu ustanın "saz üslubu"na:

Testere dişi gibi kenarlı hançer yapraklar bu üslubun karakteristiğidir. Ayrıca fantastik hayvanlar(özellikle ejder ve simurg), periler, hayvan mücadeleleri görülür:

saz üslubu hatayi ile birlikte:


saz üslubu hançer yapraklar:




saz üslubu fantastik hayvanlar:

[Sancar Özer]

Münhaniler:









Uploaded with ImageShack.us

Geometrik geçmeler:

[Sancar Özer]

Şemse formu:



sekiz köşeli türk yıldızı:




Pars beneği(çintemani) ve çin bulutu motifleri:





devam edecek

[Sancar Özer]

Pars beneği(çintemani) ve çin bulutu motifleri:





devam edecek

[Bekir Çankırı]

Eline   aklına sağlık  Sancar . -^b
çok  iyi  düşünmüş   önemli  bir  konuyu  böyle  doyurucu  bilgilerle   bezemişsin  yani  yine
 " döktürmüşsün"  .
Cahide   keskiner hocamızın  kitabı da tezhip  konusunda  gerçek  bir  başucu  kitabıdır .eline  sağlık
bir de  bu  desenlerin  bıçak  kılıç ve  diğer  silahlar  üzerinde  uygulanmış   örneklerinin  fotoğraflarını   sergilesen   konu  çok  daha  doyurucu  hale  gelecek   ne  dersin ?   -^b. 
 Ben bu  konuda da arşivinin  zengin  olduğunu  düşünüyorum . -^b

[Mergup Özkan]

evet, bencede eline saglik Sancar,

Ve Bekir Bey´e katiliyorum, sende kesin bu motiflerin "Namlu" üzeri islemmisleri vardir.... -^b -^b

[Sancar Özer]

Sağolun. Arşivi bir karıştırayım bakalım bulabilecek miyim?

[Mesut Çetin]

Daha önce de konusu geçmişti diye hatırlıyorum, sanırım ince işler genelde toplumda üst seviyede yer alan kişilerin kılıçlarında yer alıyor ve malesef bunların günümüze ulaşanları çok az sayıda. Onun dışında kalan asker ve halkın elindeki kılıçlarda yer alan süslemeler bildiğiniz gibi daha sade. Yine de Sancar Bey'in arşivinden ümit kesilmez diyoruz  Biz de bulduklarımızı iliştirelim, diğer koldan şu kartuş içerisindeki kitabelerde yazılanlar için de bir derleme yapabiliriz. Benim eski harflerle aram çok iyi değil ama biz çözemesek de okuyup aktaracak arkadaşlar mutlaka vardır.

Bendeki yatağan için de bu motiflerin altını üstüne getirmiş ve sonunda Sancar Bey'in yukarıda verdiği örneklerden rumi desen ve şemsede karar kılmıştım. Boya baskıyla şöyle bir şey oldu;

[Sancar Özer]

Arkadaşlar benim asıl bilgisayar şu ana bozuk olduğundan arşivime ulaşamıyorum; elinde benzer bezeme örnekli namlu resmi olan arkadaşlar resim atabilirlerse ben de bilgisayarı düzelttiğimde eklemeye çalışırım bendekileri

[Bekir Çankırı]

Arşivimde  internetten indirdiğim  birkaç  örnek .  Maalesef  kaynakları not etmediğimden bildiremiyorum .

[Ahmed Geloğlu]

Çok güzel örnekler , teşekkürler , hususen bekir abinin yayınladığı uygylamalı örnekler , harbi baş döndürücü

[Sancar Özer]

YAzıyla bezeme örneği